De Eerste Wereldoorlog
Op de Balkan stijgt de temperatuur. Oostenrijk-Hongarijë, de Dubbelmonarchie, en Rusland willen er allebei hun invloed vergroten, terwijl in de Balkanlanden zelf nationalistische gevoelens hand over hand toenemen. Op 28 juni 1914 wordt in Serajevo de Oostenrijkse troonopvolger, Aartshertog Frans-Ferdinand, door een Servisch student doodgeschoten. De daaropvolgende oorlog tussen Servië en Oostenrijk groeit weldra uit tot 'de Grote Oorlog', die pas veel later de Eerste Wereldoorlog zal genoemd worden.
België mobiliseert zeer beperkt op 29 juli, in eerste instantie alleen om de grenzen te verdedigen. Op 31 juli stuurt Duitsland ultimatums aan Frankrijk en Rusland, waarop België de algemene mobilisatie afkondigt. Tegelijk verklaart België uitdrukkelijk, zijn neutraliteit te willen bewaren. Op 2 augustus neemt Koning Albert I het bevel van het leger op zich. Diezelfde avond bereikt een Duits ultimatum Brussel.
Duitsland vraagt de doortocht van zijn legers door België, zoniet zal het België als een vijand beschouwen. Op 3 augustus verwerpt België het ultimatum en op 4 augustus valt het Duitse leger ons land binnen.
Maar het Belgisch leger is niet op een oorlog voorbereid. Luik valt op 7 augustus en op 20 augustus trekken de Duitsers Brussel binnen. Antwerpen valt op 9 oktober na een belegering van tien dagen. Albert trekt zich op 15 oktober terug op de IJzerlinie. Hier zal hij vier jaar standhouden.
Na de terugtrekking van het Belgisch leger uit Antwerpen richting IJzer besluit het Kabinet de Broqueville op 10 oktober uit te wijken naar het Franse Sainte-Adresse. Enkel Premier de Broqueville verblijft in De Panne. De administratieve diensten van de staat, de rechterlijke macht en de locale overheden bleven functioneren. Michel Levie leidde deze diensten en onderhield zich met parlementsleden die in België gebleven waren.
De Belgische Regering in Le Havre Sainte-Adresse
v.l.n.r. Poullet, Hubert, Segers, Helleputte, Berryer, van de Vyvere, Vandervelde, Hymans, Brunet, Goblet d'Alviella, Carton de Wiart, de Broqueville, Renkin en Luitenant Generaal de Ceuninck.
Voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers
Frans SCHOLLAERT
Voorzitter van de Senaat
Baron Paul de FAVEREAU
Eerste Minister
18.06.1911 - 16.01.1918 : Graaf Charles de BROQUEVILLE
01.06.1918 - 21.11.1918 : Gérard COOREMAN
Minister van Oorlog
11.11.1912 - 17.02.1916 : Graaf Charles de BROQUEVILLE
17.02.1916 - 04.08.1917 : Emile VANDERVELDE
04.08.1917 - 21.11.1918 : Luitenant Generaal Baron de CEUNINCK
Minister van Justitie
17.11.1918 - 21.11.1918 : Henry CARTON de WIART
Minister van Buitenlandse Zaken
02.05.1907 - 26.07.1915 : Burggraaf J. DAVIGNON
26.07.1915 - 04.08.1917 : Baron BEYENS
04.08.1917 - 01.01.1918 : Graaf Charles de BROQUEVILLE
01.01.1918 - 28.08.1920 : Paul HYMANS
Secretaris-Generaal van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en Diplomatiek Adviseur van Koning Albert I, Baron Léon van der ELST
Minister van Binnenlandse Zaken
05.09.1910 - 21.11.1918 : Paul BERRYER
Minister van Financiën
28.02.1914 - 21.11.1918 : Aloïs van de VYVERE
Minister van Openbare Werken en Landbouw
11.11.1912 - 21.11.1918 : Joris HELLEPUTTE
Minister van Koloniën
30.10.1908 - 21.11.1918 : Jules RENKIN
Minister van Spoorwegen, Post, Telegrafie en Telefonie en Marine
28.02.1914 - 21.11.1918 : P. SEGERS
Minister van Nijverheid en Arbeid
02.05.1907 - 21.11.1918 : A. HUBERT
Minister van Kunst en Wetenschappen
17.06.1911 - 21.11.1918 : Prosper POULLET
Minister van Economische Zaken
12.10.1917 - 01.01.1918 : Paul HYMANS
01.01.1918 - 31.05.1918 : Prosper POULLET
31.05.1918 - 21.11.1918 : Gérard COOREMAN
Michel LEVIE
Op uitdrukkelijk verzoek van Koning Albert I bleven de hofdignitarissen tijdens de Eerste Wereldoorlog in Brussel. Op 16 september 1916 trad Graaf van den Steen de Jehay in dienst als Kabinetchef ad interim van Koning Albert I en zal deze taak uitoefenen tot aan zijn dood, op 7 oktober 1918 te Vinkem, ten gevolge van een val van zijn paard. ’s Konings titelvoerende Kabinetchef, Graaf d’Arschot Schoonhoven was immers in Brussel gebleven.
Kardinaal MERCIER
Overhandiging van de Grootkruisen van de Leopoldsorde aan de divisiecommandanten, Paleis te Brussel, 1919
v.l.n.r. Lt.Gen. Bernheim, Lt.Gen. Baron Jacques de Dixmude, Lt.Gen. Baron Rucquoy, Lt.Gen. Baron de Ceuninck, Lt.Gen. Biebuyck, Koning Albert I, Prins Leopold, Koningin Elisabeth, Lt.Gen. Baron Drubbel, Minister Delacroix, Minister Graaf de Broqueville, Minister Hubert, Minister Hymans, Lt.Gen. Gillain en Lt.Gen. Baron Michel du Faing d'Aigremont.
ORGANISATIE VAN HET BELGISCH LEGER 1914-1918
Opperbevelhebber : Z.M. Koning Albert I
Adjudant Generaal, Chef van het Militair Huis van de Koning
Luitenant-Generaal JUNGBLUTH
Luitenant-Generaal Baron du ROY de BLICQUY
Stafchef van het Leger
Luitenant-Generaal de SELLIERS de MORANVILLE tot 06.09. 1914
Luitenant-Generaal WIELEMANS van 06.09.1914 tot 05.01.1917
Luitenant-Generaal Baron RUCQUOY van 06.01.1917 tot 10.04.1918
Luitenant-Generaal GILLAIN van 11.04.1918 tot 23.02.1920
Onderstafchef: Luitenant-Generaal MAGLINSE
Luitenant-Generaal Baron de RYCKEL
Commandanten van het 1ste Legerdivisie
Luitenant-Generaal BAIX tot 05.01.1915
Luitenant-Generaal BERNHEIM van 05.01.1915 tot 04.10.1919
Commandanten van het 2de Legerdivisie
Luitenant-Generaal Baron DOSSIN de SAINT-GEORGES tot 05.01.1915
Luitenant-Generaal Baron DRUBBEL van 05.01.1915 tot 04.10.1919
Commandanten van het 3de Legerdivisie
Luitenant-Generaal Graaf LEMAN tot 15.08.1914
Luitenant-Generaal BERTRAND van 24.08.1914 tot 05.01.1915
Luitenant-Generaal JACQUET van 05.01.1915 tot 05.02.1916
Luitenant-Generaal Baron JACQUES de DIXMUDE van 05.02.1916 tot 04.10.1919
Commandanten van het 4de Legerdivisie
Luitenant-Generaal Baron MICHEL du FAING d'AIGREMONT
Commandanten van het 5de Legerdivisie
Luitenant-Generaal RUWET tot 05.09.1914
Luitenant-Generaal GUIETTE van 05.09.1914 tot 20.10.1914
Luitenant-Generaal SCHEERE van 20.10.1914 tot 05.01.1915
Luitenant-Generaal LECHAT van 05.01.1915 tot 11.06.1915
Luitenant-Generaal Baron RUCQUOY van 11.06.1915 tot 06.01.1917
Luitenant-Generaal GILLAIN van 06.01.1917 tot 11.04.1918
Luitenant-Generaal Baron RUCQUOY van 11.04.1918 tot 04.10.1919
Commandanten van het 6de Legerdivisie
Luitenant-Generaal LANTONNOIS van RODE tot 05.01.1915
Luitenant-Generaal Baron de CEUNINCK van 05.01.1915 tot 04.08.1917
Luitenant-Generaal BIEBUYCK van 04.08.1917 tot 15.12.1919
Commandanten van de Cavalerie
Luitenant-Generaal Baron de WITTE de HAELEN, commandant van het 1ste Divisie tot 05.01.1915, Inspecteur-Generaal van de Cavalerie van 05.01.1915 tot 12.08.1915, commandant van het Cavaleriekorps van 12.08.1915 tot 15.09.1915, commandant van het 2de Divisie van 15.09.1915 tot 31.01.1918
Luitenant-Generaal PROOST, comdt. van het 1ste Div. van 05.01.1915 tot 31.08.1918
Luitenant-Generaal de MONGÉ, Comdt van het 2de Div. van 12.10.1914 tot 15.09.1915
Luitenant-Generaal Baron BUFFIN de CHOSAL, comdt. van het 1ste Div. van 15.09.1915 tot 31.01.1918
Luitenant-Generaal DE BLAUWE, comdt. van het 1ste Div. van 31.08.1918 tot 12.10.1918
Luitenant-Generaal LEMERCIER, Comdt. van het 1ste Div. van 12.10.1918 tot 26.04.1919
Commandanten van de Openbare Weermacht
Luitenant-Generaal Baron TOMBEUR de TABORA van 23.02.1915 tot 19.09.1916
Kolonel Ridder HUGHÉ de MAHENGE tot 09.10.1917
De Gezondheidsdienst
Generaal-Majoor Geneesheer Antoine DEPAGE
Bewapening en Technische Diensten
Generaal-Majoor Baron EMPAIN
Verbindingsofficier van Koning Albert I
bij het Franse Hoofdkwartier
Luitenant-Generaal Baron de POSCH
bij het Britse Hoofdkwartier
Luitenant-Generaal Graaf de JONGHE d'ARDOYE
Willy COPPENS de HOUTHULST
Maarschalk van Frankrijk Ferdinand FOCH
Luitenant-Generaal WIELEMANS
Luitenant-Generaal JACQUET
Generaal-Majoor MAES
Generaal-Majoor CUVELIER
